Wat is seksueel misbruik?

Je wordt geconfronteerd met seksuele aanrakingen of handelingen waar je geen toestemming voor hebt gegeven. Dat kan bijvoorbeeld een ‘onschuldige’ aai over je billen of borsten zijn, een zoen op je mond, maar het kan ook verder gaan. 

Een man heeft lichamelijk twee holtes, zijn mond en zijn anus. Een vrouw heeft ook nog een derde holte, de vagina. Wanneer je lichaam daar zonder jouw toestemming wordt binnen gedrongen, maakt niet uit waarmee, dan is er sprake van verkrachting. 

Seksueel misbruik gaat behalve over de daad zelf ook over misbruik van macht, pijn, angst, wantrouwen, schuldgevoel, schaamte, onderdrukking, boosheid, wantrouwen in jezelf, je niet gehoord voelen en erkenning. Seksueel misbruik raakt je namelijk diep in je basis, beschadigt je eigenwaarde en je bestaansrecht. Het geeft je het idee dat je er niet mag zijn en er niet toe doet. Dat jouw lichaam niet van jou is. Dat je je grenzen niet mag aangeven. In de rest van je leven blijf je daar last van hebben wanneer je het niet actief aanpakt en verwerkt.

De gevolgen 

Je in de kind emotie blijft zitten van het moment van de daad. Wanneer je een soort van ‘overtrokken’ reageert op bepaalde situaties, zoals een kind dat kan doen. Heftig reageren op iets kleins zoals boosheid, verdriet en onmacht welke voortkomen uit angst. Maar zeker ook apathisch reageren of agressief (naar een nieuwe vermeende dader). 

• Geen emoties kunnen tonen of uiten. Iets wat je tijdens de daad ook niet deed om bijvoorbeeld te overleven. 
• De daad maakt dat je bevriest, iets wat je blijft doen in dreigende situaties. 
• Niet makkelijk ‘nee’ zeggen omdat een ‘nee’ dreigend is en je bang bent voor de gevolgen.
• Zo zal er altijd een verlangen blijven naar geborgenheid en veiligheid omdat je dat als kind niet gevoeld hebt, het verstoord is. 
• Makkelijk over je grenzen laten gaan, precies zoals toen. 
• Uit je lichaam treden (dissociëren) bij dreigende situaties. 
• Grens overschrijdend (seksueel) gedrag.
• Verslavingen als koop-, drank-, drugs- en seksverslaving. 
• Psychische problemen zoals dysthyme stoornis (een chronische en ietwat lichtere vorm van een depressie), depressies, angststoornissen en persoonlijkheidsstoornissen als borderline.
• Automutilatie (zelfbeschadiging).
• Faalangst, omdat het je niet gelukt is je te weren tegen een aanval van buitenaf. Afstoten van mensen uit angst dat ze bij je weg gaan en je het op deze manier voor blijft. 
• Moeizaam of niet aangaan van relaties. 
• Herbelevingen (repeterende gedachten over het seksueel misbruik).
• Lichamelijke klachten.

Seksualiteit

Omdat je seksualiteit door het misbruik is verstoord is het aangaan van een gezonde seksuele relatie niet altijd even makkelijk. Omdat je destijds anders had willen reageren blijf je onbewust soortgelijke situaties opzoeken om het scenario te veranderen of de situatie goed af te kunnen sluiten. Maar ook om je beperkende overtuigingen over jezelf (ik ben het niet waard, ik ben niet waardig, ik ben lelijk, ik verdien dit) bevestigd te krijgen waardoor je in cirkels blijft draaien. Daarbij is het kiezen van ‘foute’ partners ook iets wat vaak voorkomt.  

Seksueel geremd of juist ongeremd gedrag komt ook vaak voor bij mensen die seksueel misbruikt zijn. Het nemen van initiatief is voor iemand die seksueel misbruikt is iets wat niet zo makkelijk is omdat je tijdens het misbruik bevroor en dat nu nog steeds doet. 

Wanneer je als kind seksueel misbruikt bent ben je veel te vroeg in je ontwikkeling in aanraking gekomen met seksualiteit. Om jezelf te beschermen treed je dan uit je lichaam, iets wat je naar alle waarschijnlijkheid nog steeds doet wanneer je seksueel actief bent. Hierdoor ben je niet bewust aanwezig in het moment en maakt het dat je ook niet echt kunt genieten van de seks met je partner. En omdat het tijdens het misbruik alleen over het genot van de dader gaat ben je het als volwassene ook niet gewend dat het nu ook over jouw genot mag gaan. Echt genieten van seks is nog niet altijd even makkelijk. 

Gezondheidsklachten

Seksueel misbruik veroorzaakt gezondheidsklachten. Bedplassen, huiduitslag, nachtmerries, longaandoeningen, spieraandoeningen, maar ook klachten met een onduidelijke oorzaak zoals angsten, voortdurende overprikkeling, onderdanig gedrag, eetstoornissen, zelfbeschadiging of chronische pijn, vaginisme, vergeetachtigheid, incontinentie. 

Verwerken

Het verwerken van seksueel misbruik is belangrijk om je hierdoor aangepaste gedrag weer af te leren en je weer gaat gedragen naar je eigen authentieke zelf. 

Het begint met het bestaansrecht te geven door er over te praten. Wanneer het praten met je omgeving nog een brug te ver is er een landelijke stichting – Stichting Project Speak Now-. Dit is een stichting die geleid en begeleid wordt door mensen die ook ervaringsdeskundige zijn. Er zijn praat groepen, coaches die je bij kunnen staan en er worden activiteiten georganiseerd. Zij hebben ook een facebook pagina waar je in contact kunt komen met lotgenoten en op de hoogte kunt blijven van de activiteiten. Daarnaast is therapie of behandeling nodig of aan te raden. Welke het beste bij je past is voor iedereen verschillend. 

Wanneer je vanuit een kind emotie op een huidige situatie reageert vraag jezelf dan af waar je dit gevoel voor het eerst gevoeld hebt. Wanneer je het bij jezelf herkent en het erkent ben je al op de helft van de oplossing. Door hier bewust mee bezig te zijn zal het gedrag veranderen. 

Ben vooral lief voor jezelf waar ik mee bedoel dat je altijd tegen jezelf praat zoals je tegen anderen praat. Adviseer jezelf zoals je dat bij je beste vriend(in) zou doen. Veroordeel jezelf niet maar ben mild, je kon er niets aan doen, je was niet bij machte om jezelf te verdedigen. 

Mijn ervaring

Ik heb mijn seksueel misbruik onbewust altijd goed weg gestopt, ik wist het wel maar voelde er niets bij. Tot er 11 jaar geleden iets gebeurde waardoor alle gevoelens die er destijds mee gepaard gingen ontwaakten. Vanaf dat moment moest ik er iets mee en ben verschillende therapieën gaan volgen. Het verwerkingsproces zette zich voort in de opleidingen die ik daarna ben gaan volgen. De ervaring zal altijd een onderdeel zijn van mij, het heeft mij gevormd tot de vrouw die ik nu ben. Ik zie mezelf ook niet als slachtoffer. Ik heb altijd wat moeite gehad met het woord slachtoffer omdat het in mijn beleving een negatieve lading heeft, ‘slacht’ ‘offer’. Het is voorbij, ik heb het overleefd. Ik ben een overwinnaar, wij zijn overwinnaars!

Mocht je naar aanleiding van deze blog vragen hebben of je verhaal kwijt willen kan dat altijd. 

Neem dan contact via het contact formulier.

Joyce Snijders

‘Door te zwijgen bescherm je de dader’ – Karin Bloemen